اقدامات و مراقبتهای اورژانسی، بیمارستانی، پرستاری در درمان عقرب گزیدگی

اگر عقرب شما را نیش زد، قرار دادن کمپرس سرد، شتشو با آب و صابون و مالیدن عصاره برگ نعنا در محل گزش اولین اقدام برای درمان خانگی نیش عقرب است.

عقرب ها یا کژدم هاحشراتی کوچک با هشت پا هستند که یک دم برگشته به طرف بالا با یک نیش مرگ آور دارند. این موجودات کوچک ولی وحشتناک هنگام شب پرسه میزنند و عموما در گوشه های تاریک، زیر سنگها، تنه درختان، بوته ها، ساختمانهای نیمه کاره و در میان شکافها مخفی میشوند. رنگ بیشتر عقرب های ایرانی به گونه ای است که به آنها استتار عالی داده و بنابراین به راحتی دیده و تشخیص داده نمی شوند. عقرب ها رنگهای مختلفی مثل زرد مایل به قهوه ای، قهوه ای، خاکستری و سیاه دارد و اندازه بین ۱۸ و  ۱/۵ سانتی متر دارد ولی بواسطه شکل بدنی خود که حالت تخت و صاف است، می تواند از شکاف هائی به عرض ۳ میلی متر نیز عبور کند و خود را وارد خانه ها کند.

تاکنون حدود ۲۰۰ گونه عقرب نر و ماده در جهان شناسایی شده است و از این میان تنها ۲۰ گونه عقرب ایرانی و غیر ایرانی بسیار خطرناک بوده و سم مهلک و کشنده دارند. نیش عقرب بسته به گونه این عقرب، سم را با قدرتهای متفاوت حمل میکند. هنگامی که فردی دچار عقرب گزیدگی میشود ابتدا با احساس سوزشی در محل گزیدگی عقرب مواجه میگردد که این احساس به صورت مواج در تمام بدن پخش میشود. این حس ممکن است چند ساعت طول کشیده و سپس از بین برود. اما گاهی اوقات ممکن است واکنش عقرب گزیدگی خیلی شدید باشد و باعث تغییرات عمومی در سلامت بدن گردد و واکنشهای خیلی شدید در برخی موارد منجر به مرگ میشود(حتی در فارم پرورش عقرب ). این علایم عبارتند از:

۱. بیمار عقرب گزیده را آرام کنید، لازم است فرد دچارعقرب گزیدگی شده را به آرامش و خونسردی دعوت شده و اضطراب را از فرد دچارعقرب گزیدگی شده دور کرد.
۲. برای کاهش درد و تورم عقرب گزیدگی، بلافاصله در محل گزش عقرب کمپرس سرد قرار دهید.
۳. محل زخم و جای نیش عقرب را با آب و صابون بشویید.
۴. عضو دچارعقرب گزیدگی شدهرا به دلیل جلوگیری از گسترش سم عقرب به سمت قلب، در سطحی پایین تر از سطح قلب قرار دهید و فوراً فرد دچارعقرب گزیدگی شده را به مراکز درمانی مراجعه کنید.
۵. وسایل زینتی و جواهرات فرد دچارعقرب گزیدگی شده را از وی جدا کنید.
۶. در صورت امکان نوع کژدم مسوؤل گزش فرد(مثل عقرب کراسیکودا و عقرب گادیم و...)، باید بدام انداخته شود تا گونه آن جهت استفاده از پاد زهر سم عقرب مربوط به آن مشخص گردد.

درمان، پادزهر و آمپول ضد عقرب گزیدگی در ایران

در پایان لازم به ذکر است تمام افراد دچارعقرب گزیدگی شده حتی خفیف ترین انواع آن باید حداقل ۲۴ ساعت در بیمارستان تحت نظر باشند و اقدامات ذکر شده در بالا مکمل درمانهای پزشکی مورد نیاز است. البته لازم به ذکر است افراد گزیده شده توسط عقرب از ۴ نوع سرطان در امانند.